VAT (podatek od wartości dodanej) jest podatkiem pośrednim, który jest nakładany na większość towarów i usług sprzedawanych na konsumpcję. W Polsce został wprowadzony przez ustawę z dnia 8 stycznia 1993 o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym. VAT jest obliczany jako procentowa wartość dodana na każdym etapie produkcji i dystrybucji towaru lub usługi. W Polsce stawki VAT wynoszą 23%, 8% lub 5%, w zależności od rodzaju towaru lub usługi.
Jednak nie wszystkie transakcje podlegają opodatkowaniu VAT. Istnieją pewne transakcje, które są zwolnione z VAT, co oznacza, że nie są one objęte tym podatkiem. Zwolnienia z VAT są określone w ustawie o podatku od towarów i usług oraz w Dyrektywie Rady 2006/112/WE.
Zwolnienia z VAT można podzielić na dwie kategorie: zwolnienia przedmiotowe i zwolnienia podmiotowe.
Zwolnienia przedmiotowe dotyczą określonych rodzajów transakcji, które są zwolnione z VAT niezależnie od podmiotu dokonującego transakcji. Przykłady transakcji zwolnionych przedmiotowo z VAT to:
- usługi medyczne i stomatologiczne oraz dostawy protez dentystycznych,
- usługi edukacyjne,
- usługi finansowe i ubezpieczeniowe,
- dostawa organów ludzkich, krwi i mleka ludzkiego,
- dostawa towarów wysyłanych lub transportowanych poza terytorium Unii Europejskiej (eksport),
- wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Zwolnienia podmiotowe dotyczą określonych podmiotów, które są zwolnione z VAT niezależnie od rodzaju transakcji. Przykładem zwolnienia podmiotowego z VAT jest tzw. mały podatnik, który może korzystać ze zwolnienia, jeśli jego roczna wartość sprzedaży nie przekroczyła 200 tys. zł w poprzednim roku podatkowym.
