Rachunkowość fundacji i stowarzyszeń
Organizacje pozarządowe (NGO) to wszystkie podmioty, które nie są jednostkami albo organami administracji publicznej oraz których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysku, zwane są również „trzecim sektorem”1. Najpopularniejsze formy organizacji pozarządowych to stowarzyszenia i fundacje.
Stowarzyszenia dzielą się na dwa rodzaje: „rejestrowe” i zwykłe. Stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną i może rozpocząć działalność po wpisie do Krajowego Rejestru Sądowego1. Fundację zakłada fundator (lub fundatorzy), niezbędnym elementem do jej założenia jest majątek, statut fundacji stanowi o tym, kto ma najwyższą władzę w fundacji. Fundacja uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego1.
Zarówno fundacje jak i stowarzyszenia mogą prowadzić działalność gospodarczą, co rodzi skutki podatkowe w zakresie podatku od osób prawnych a także może rodzić skutki w zakresie podatku od towarów i usług1. Należy zauważyć, że zarówno fundacje jak i stowarzyszenia (te „rejestrowe”) posiadają osobowość prawną. Zatem zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości podlegają przepisom tej ustawy1.
Zgodnie z brzmieniem przepisów ustawy o rachunkowości, stowarzyszenia i fundacje mają obowiązek opracowania polityki rachunkowości. Jest to specjalny dokument zawierający w sobie zasady finansowe, według których prowadzone będą księgi. Sporządza go zazwyczaj księgowy, przy czym wejście w życie wymaga akceptacji zarządu2.
Każde stowarzyszenie jest z mocy prawa zobowiązane do prowadzenia księgowości. Do wyboru są dwie opcje: tzw. pełna księgowość 1 i uproszczona ewidencja przychodów i kosztów [2]3. Prowadzenie ksiąg rachunkowych dla stowarzyszeń opiera się na ustawie o rachunkowości i było przedmiotem wielu opracowań, dlatego w tym artykule skupimy się na uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, optymalnej dla mniejszych stowarzyszeń.
Uproszczona ewidencja przychodów i kosztów jest zalecana dla niewielkich organizacji, dla których prowadzenie „pełnej” księgowości byłoby nadmiernie obciążające i zwykle niekonieczne. Wybierając uproszczoną formę księgowania, stowarzyszenie nie musi sporządzać rocznego sprawozdania finansowego, a tym samym nie jest zobowiązane do stosowania obszernych i skomplikowanych reguł zawartych w ustawie o rachunkowości3.
Aby stowarzyszenie mogło prowadzić uproszczoną ewidencję, powinno spełniać następujące warunki: prowadzić działalność w sferze zadań publicznych (ich katalog jest wskazany w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie), nie prowadzić działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, nie posiadać statusu organizacji pożytku publicznego, osiągać przychody wyłącznie z: – działalności nieodpłatnej pożytku publicznego z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, spadków, dotacji, subwencji, przychodów pochodzących z ofiarności publicznej, – działalności odpłatnej pożytku publicznego z tytułu sprzedaży towarów i usług3.
Linki zewnętrzne:
